مجله توسعه و آموزش پزشکی

---

 

سابقه و اهداف: ضرورت ارتباطات پیوسته، عملکرد تیمی و همکاری چند جانبه حرفه های مختلف در مراقبت ودرمان، حوزه سلامت را باچالش های اخلاقی جدیدی مواجه کرده است. آموزش بین حرفه‌ای به عنوان یک راهکار موثر در سطح بین‌المللی مطرح و مطالعه حاضر با هدف تبیین فرایند رشد اخلاقی و دستیابی دانشجویان به شایستگی‌های اخلاقی در آموزش بین حرفه‌ای انجام شده است.

 

روش بررسی: این مطالعه به‌صورت مروری تلفیقی- تفسیری در سال ۹۲-۱۳۹۱با جستجوی یکپارچه در پایگاه‌های اطلاعاتی Pubmed،CINHAL ، Ovid، Science direct، GoogleScholar با کلید واژه‌های اصلی آموزش بین حرفه‌ای واخلاق، در محدوده سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ و به زبان انگلیسی انجام شد. ۱۵۵ مقاله مرتبط بازیابی شده که ۱۵ مقاله انتخاب و با رویکرد Thematic synthesis بررسی و نتایج نهایی با نرم افزارMAXQDA  دسته‌بندی، تنظیم و ارائه شدند.

 

یافته‌ها: ۳ درون مایه (تم) اصلی، شامل "ارتقاء فرایند اجتماعی شدن حرفه‌ای دانشجویان"، "دستیابی به نظام ارزشی مشترک" و "شکل‌گیری هویت بین حرفه‌ای"، بیانگر فرایند رشد اخلاقی دانشجویان در آموزش بین حرفه‌ای بوده که در مبانی نظری الگوهای اجرایی آموزش بین حرفه‌ای شامل نظریه های تعامل اجتماعی، تکامل انسانی، یادگیری انتقالی، یادگیری موقعیتی، یادگیری ساخت‌گرا و یادگیری اجتماعی تبیین شده‌اند.

 

نتیجه گیری: آموزش بین حرفه‌ای با ارتقاء فرایند اجتماعی شدن حرفه‌ای دانشجویان، بازسازی و درونی‌سازی ارزش‌های مشترک بین حرفه‌ای و شکل‌گیری هویت بین حرفه‌ای به‌عنوان مکمل هویت حرفه‌ای، آنان را برای عملکرد همکارانه موثر، اخلاقی و ایمن در محیط‌های بالینی با تنوع نیازهای مراقبت سلامتی و دیدگاه های مختلف حرفه‌ای، آماده و توانمند می‌سازد.

 

---

مقدمه: جهت ارتقاء و تضمین کیفیت برنامه‌های آموزشی مقطع دکترای پرستاری، این مطالعه با هدف مقایسه تطبیقی نظام آموزشی دوره دکترای رشته پرستاری در ایران و دانشکده پرستاری کلمبیا و ارائه پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت آن انجام ‌شده است.
روش بررسی: این مطالعه به روش توصیفی- تطبیقی در سال ۱۳۹۸ انجام شد. از الگوی چهار مرحله بردی(Beredy) شامل مراحل توصیف (تببین هر دو نظام آموزشی)، تفسیر (تبیین مبانی تاریخی، اقتصادی و اجتماعی نظام‌ها)، هم‌جواری (تبیین نقاط مشترک و تفاوت‌های هر دو نظام) و مقایسه (تحلیل نهایی) جهت مقایسه نظام آموزش پرستاری ایران و دانشکده پرستاری کلمبیا در مقطع دکترای استفاده شد. جستجوی اینترنتی، با استفاده از پایگاه‌ داده‌های وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در ایران و دانشکده پرستاری کلمبیا و دیگر پایگاه‌های مرتبط، با کلید واژه برنامه درسی دکترای پرستاری «PhD nursing curriculum» انجام شد. سپس، داده‌های مورد نظر بر اساس هدف پژوهش، طبقه‌بندی و مورد مقایسه قرار گرفتند.
نتایج: دانشکده پرستاری کلمبیا، سابقه بسیار طولانی در امر آموزش دکترای پرستاری دارد. برنامه درسی دوره دکترای پرستاری ایران در قسمت‌هایی مانند مشخصات و ساختار دوره نقاط مشترکی با برنامه درسی دوره دکترای پرستاری دانشکده پرستاری کلمبیا دارد. هر دو برنامه به صورت تمام وقت بوده و بر اساس اصول برنامه‌ریزی استراتژیک دارای رسالت، چشم‌انداز و ارزش‌ها می‌باشند. درشرایط پذیرش دانشجو در کلمبیا، مصاحبه و سوابق علمی نقش پررنگ‌تری دارد. محتوای برنامه درسی در هر دو دانشگاه پژوهش محور بوده و توجه کمتری به مقوله بالین شده است.
نتیجه‌گیری: در ایران با توجه به نیازهای رشته و انتظارات فارغ‌التحصیلان، تغییر و بازنگری مداوم برنامه ضروری است؛ بالینی محور نبودن و تأکید صرف بر تئوری و خصوصاً پژوهش از نقاط ضعف برنامه پرستاری ایران است. بر اساس تجارب کشورهای پیشرفته و نیازهای جامعه ایرانی، تلاش برای بهبود نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت توصیه می‌شود.
واژه‌های کلیدی: ایران، برنامه درسی، دکترای پرستاری، دانشکده پرستاری کلمبیا، مدل بردی، مطالعه تطبیقی.


 

---

مقدمه: اعتباربخشی از مهمترین ابزارهای ارتقا کیفیت آموزش در پرستاری است. این مطالعه به مقایسه تطبیقی الگوی اعتباربخشی برنامه آموزشی کارشناسی پرستاری ایران،کانادا، آمریکا پرداخته است.
روش­کار: این مطالعه به­صورت توصیفی تطبیقی در سال ۱۴۰۰ انجام شد. جستجوی متون با کلید واژه­های فارسی و انگلیسی "اعتباربخشی "(Accereditation )، "کارشناسی پرستاری (Undergraduate nursing)،" برنامه (آموزشیeducational program or curriculum)"، "کانادا Canada"، "ایرانIran" و "آمریکاAmerica " در سایت­های مرتبط در کشورهای تحت مطالعه انجام شد. برای انجام مقایسه تطبیقی از الگوی بردی Bereday در ۴ مرحله توصیف، تفسیر، همجواری، و مقایسه استفاده شد.
 نتایج: اعتباربخشی در الگوی ایرانی، بیشتر بر استانداردهای مدیریتی، ساختاری و اداری متمرکز است. در الگوی آمریکایی، بر تحولات جهانی درحوزه سلامت، ارائه برنامه­های آموزشی با دیدگاه بین فرهنگی و فراملی، همکاری­های بین حرفه­ای، آموزش از راه دور، ارزیابی پیامدهای یادگیری و استفاده از نتایج آن در توسعه آموزش متمرکز بوده و درالگوی کانادایی متمرکز بر مدیریت مشارکتی، رهبری الهام بخش، توسعه صلاحیت­های حرفه­ای پرستاری متناسب با نیاز سلامت جوامع، مراقبت تیمی در عرصه­های مختلف پیشگیری، درمان و توانبخشی، آموزش بین حرفه­ای، استقلال و آزادی عمل در بودجه برای اعضای هیأت علمی است.
نتیجه­گیری: الگوی کانادایی با یک رویکرد سیستمیک و کل­نگر، استانداردها را مبتنی­بر سه ضلع مثلت در آموزش پرستاری شامل نیازهای سلامتی جامعه، صلاحیت های حرفه­ای فراگیران و ظرفیت و توان مؤسسات آموزشی ارائه کرده است که می­توان از آن برای ارتقاء اعتباربخشی در ایران نیز بهره گرفت.
کلمات کلیدی: الگوی اعتباربخشی، کارشناسی پرستاری، ایران، کانادا، آمریکا