مجله توسعه و آموزش پزشکی

هدف : تعیین نیازهای آموزشی فارغ التحصیلان دانشکده دندانپزشکی و ارائه نتایج آن به مسئولان آموزش دندانپزشکی

روش تحقیق : این مطالعه به روش توصیفی- مقطعی و با استفاده از شیوه سرشماری انجام گرفت. ابتدا با استفاده از روشهای مصاحبه دلفی، نشست های گروهی با فارغ التحصیلان، مراجعه به برنامه آموزشی دانشکده های دندانپزشکی معتبر پرسشنامه مشتمل به ۴۳ عنوان آموزشی در دو حیطه تئوری وعملی زیر نظر صاحبنظران آموزش دندانپزشکی با مقیاس پنج گانه لیکرت طراحی شد و پس از عودت پرسشنامه اطلاعات حاصله مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

یافته ها : تعداد ۷۰ نفر پرسشنامه ها را پاسخ دادند که ۴۱ نفر مرد و ۲۹ نفر زن بودند. بیشترین نیاز آموزشی در حیطه تئوری و عملی به ترتیب اختصاص به ایمپلنت های دندانی، آشنایی با وسایل و دستگاههای جدید و درمان ناهنجاریهای دندانی با استفاده از ارتودنسی بود. بین نیازهای آموزشی و متغیرهای جنس، سن و سابقه کار رابطه معنی داری وجود نداشت.

بحث : فارغ التحصیلان در مورد بسیاری از عناوین آموزشی نیازهای نسبتاً شدیدی احساس می کردند. این امر به ویژه در مورد عناوین نوین مصداق داشت که نشان دهنده عدم تطابق محتوای آموزشی دندانپزشکی عمومی با پیشرفت های نوین دندانپزشکی و نیازهای جامعه دندانپزشکی است و این امر لزوم تجدید نظر در محتوای آموزشی دندانپزشکی را می رساند.

مقدمه و هدف : متداول ترین آزمون عینی مورد استفاده در علوم پزشکی آزمون چند گزینه ای است . این نوع آزمون هم از نظر یکنواختی سؤالها وهم به سبب حساسیت کم در مقابل حدس زدن کورکورانه وهم از لحاظ سهولت تصحیح پاسخنامه ها بهترین نوع آزمونهای عینی است. هدف از این مطالعه تعیین میزان رعایت قواعد تهیه سؤالات چند گزینه ای درسؤالات پایان ترم اعضای هیئت علمی ومدرسان دانشگاه علوم پزشکی وخدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی بود.

روش بررسی : این مطالعه یک مطالعه توصیفی بود که بر سؤالات امتحانی پایان ترم ۱۸۷ نفر از اعضای هیئت علمی ومدرسان - دانشگاه که درپایان ترم ، دانشجویان خود راباسؤالات چند گزینه ای ارزیابی نموده بودند- (۱۸۷) نفر انجام شد.جمع آوری اطلاعات با استفاده از چک لیست طراحی شده از سوی اعضای مرکز مطالعات وتوسعه آموزش پزشکی دانشگاه حاوی اطلاعات دموگرافیک عضو هیئت علمی وموارد چگونگی تطبیق سؤالات چندگزینه ای پایان ترم با قواعد طراحی این گونه سؤالات انجام شد و پس از دسته بندی اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت .

نتایج : نتایج نشان داد که از ۱۸۷ نمونه ۱/۷۹ درصد ( ۱۴۸ نفر ) مرد وبقیه زن بودند وبیشترین تعداد نمونه ها از دانشکده پزشکی ( بالینی ) ۲/۴۱ % ( ۷۷ نفر ) وکمترین از دانشکده بهداشت ۸ درصد (۱۵) نفر بودندتوزیع فراوانی نمره ها درنمونه ها شامل ۶/۲۴%
( ۴۶ نفر ) خوب و ۸/۶۶ درصد(۱۲۵) نفر متوسط و ۶/۸ درصد ( ۱۶ نفر) ضعیف بود بیشترین درصد نمره های خوب مربوط به دانشکده پرستاری ومامائی ۴/۳۰ درصد وکمترین درصد نمره های خوب مربوط به دانشکده پیراپزشکی ۶/۵ درصد بود همچنین بیشترین نمره متوسط مربوط به دانشکده پیراپزشکی ۳/۸۳ درصدوکمترین آن مربوط به دانشکده دندانپزشکی ۴۶ درصد و بیشترین میزان نمرۀ ضعیف نیز مربوط به دانشکده دندانپزشکی ۱۶ درصد وکمترین میزان دانشکده پزشکی ( بالینی ) ۲/۵ درصد بود.

بحث : باتوجه به اهمیت نقش ارزیابی درفرآیند آموزش و تحکیم وتثبیت آموخته های دانشجویان در امتحانات پایان ترم ، ارائه سؤالات استاندارد ومنطبق با قواعد طراحی سؤالات چند گزینه ای اجتناب ناپذیر است که برای نیل به این هدف ، لازم است اعضای هیئت علمی آموزشهای ضروری را فرا گیرند و همچنین شایسته است که مراکز مطالعات وتوسعه آموزش پزشکی کشور درزمینۀ بررسی سؤالات چند گزینه ای و ارائه بازخورد بررسی سؤالات به آنان همت گمارند.

مقدمه: در صورتی که پایان نامه به نحو مطلوب انجام شود، به عنوان اولین تجربه دانشجو خواهد بود. هدف از این مطالعه ارزیابی پایان نامه های فارغ التحصیلان دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی بوده است.

روش بررسی: این مطالعه توصیفی با استفاده از ۲۱۵ ( ۲/۷۶ درصد ) پایان نامه دانشجویان پزشکی و ۶۷ ( ۸/۲۳ درصد ) پایان نامه دانشجویان دندانپزشکی فارغ التحصیل طی سال های ۸۰-۱۳۷۰ انجام شد. این تعداد در واقع ۳۰ درصد از پایان نامه های هر سال بوده که به روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک از آرشیو معاونت پژوهشی انتخاب شدند. برای هر بخش از پایان نامه ارزش مشخصی در نظر گرفته و در نهایت نمره کیفیت هر پایان نامه مشخص گردید. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

نتایج: بخش اعظم پایان نامه های پزشکی در رشته داخلی ( ۸/۱۳ درصد ) و کمترین آنها مربوط به رشته پاتولوژی( ۸/۱ درصد ) بدست آمده است. بخش اعظم پایان نامه ها ( ۷/۹۲ درصد ) از نوع تحقیقی و ۵/۲ درصد آنها موردی بوده است. در مجموع، ۹/۶ درصد از پایان نامه ها دارای هدف ویژه مشخص، ۶/۸۲ درصد کاملا به اهداف از پیش تعیین شده رسیده و ۱/۹ درصد به بعضی از اهداف رسیده و ۴/۱ درصد اصلا به اهداف خود نرسیده بودند. در خصوص ارائه نتایج حاصل از پایان نامه ها به صورت مقاله یا مجلات و یا شرکت در همایش های داخل و خارج از کشور، بطور کلی ۱/۱ درصد از پایان نامه ها در همایش های خارج، ۶/۹ درصد در همایش های داخل و ۸/۲۸ درصد به صورت مقاله و ۳/۴۶ درصد جایی منتشر نشده بود. از نظر شیوه نگارش منابع، به طور کلی ۸/۶۲ درصد از پایان نامه ها از نظر نگارش منابع کامل و ۸/۳۵ درصد ناقص بوده است. میانگین کلی تعداد منابع ۸/۲۱ مورد بدست آمده و به طور کلی میانگین اختلاف زمانی منابع با تاریخ نگارش پایان نامه ۸/۵ سال بوده است. بطور کلی ۹/۱۴ درصد از پایان نامه از کیفیت ضعیف، ۳/۴۴ درصد متوسط و ۸/۴ درصد از کیفیت خوب برخوردار بوده اند.

نتیجه گیری: درصد قابل توجهی از پایان نامه ها دارای کیفیت ضعیف بوده اند، گرچه از این جهت پایان نامه های دانشجویان دندانپزشکی وضعیت مطلوب تری داشته اند. بنا بر این برگزاری چندین کارگاه مرتبط مثل کارگاه مقدماتی روش تحقیق، مقاله نویسی و گزارش نویسی توصیه می شود.

  سابقه و اهداف: ارزشیابی یکی از جنبه‌های مهم در فرایند فعالیت‌های آموزشی است و این امکان را فراهم می‌سازد تا بر اساس نتایج آن نقاط قوت و ضعف آموزش مشخص شود و با تقویت جنبه‌های مثبت و رفع نارسایی‌ها در تحول و اصلاح نظام آموزشی گام‌های مناسب برداشته شود.

  هدف از این تحقیق، ارزیابی اعتبار صوری آزمون‌های چند گزینه‌ای دروس تخصصی دندانپزشکی در دانشکده دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شهید صدوقی یزد در نیمسال دوم ۱۳۸۶-۱۳۸۵ بود.

  روش‌بررسی: در این مطالعه برای تعیین اعتبار صوری سؤالات چند گزینه‌ای، آزمون پایان ترم طرح شده توسط اساتید دانشکده دندانپزشکی با فرم پرسشگری که از قبل تهیه شده بود تطبیق داده شد و نتیجه به صورت درصدی از میزان رعایت قواعد اعتبار صوری بیان گردید. همچنین ارتباط بین رعایت تهیه قواعد سؤالات و شرکت در کارگاه طرح درس مورد بررسی قرار گرفت. سپس داده‌ها آنالیز شدند.

  یافته‌ها: برگه راهنما، نام استاد و یا اساتید و زمان آزمون در تمام برگه‌ها موجود بود. مستقل بودن هر سؤال از سایر سؤالات و عدم وجود کلمات مبهم در ریشه سؤال در ۱۰۰% موارد رعایت شده بود. تفکیک نمره هر استاد و یکسان بودن طول گزینه‌ها به ترتیب در ۷/۸% و ۷/۲۷% موارد رعایت شده بود.

  نتیجه‌گیری: اعتبار صوری سؤالات اساتید ۷/۹۹% -۹۲% بود و شرکت در کارگاه طرح سؤال برای بعضی از اساتید پیشنهاد می‌گردد.

  سابقه و اهداف : تحصیل در رشته دندانپزشکی می‌تواند با تنش‌های متعددی همراه باشد که از جمله آن‌ها برخورد با محیط آموزشی نا آشنای بالینی است. تماس زودرس با محیط بالینی به عنوان یکی از راهکارهای کاهش تنش حرفه‌ای، جهت‌دهی به نگرش دانشجویان و ایجاد انگیزش مطرح شده است. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر یک دوره آشنایی با محیط بالینی بر نگرش به حرفه و آموزش پزشکی دانشجویان انجام گرفته است.

  روش بررسی: این مطالعه مداخله‌ای روی ۷۲ نفر از دانشجویان علوم پایه دندانپزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، به صورت دوره کوتاه مدت آشنایی با محیط بالینی در سال تحصیلی ۹۱ - ۹۰ صورت گرفت. روش نمونه گیری از نوع سرشماری و طول دوره به صورت یک روزه از ساعت ۸ صبح تا ۱ بعد از ظهر در قالب گروه‌های ۱۲ نفره برگزار شد. نگرش دانشجویان نسبت به حرفه و آموزش دندانپزشکی توسط پرسشنامه‌ای که حاوی ۲۵ سؤال و در قالب مقیاس ۵ مرحله‌ای لیکرت طراحی شده بود، در ابتدا و انتهای دوره به صورت خود ایفا سنجیده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمارهای توصیفی و paired-t-test استفاده شد.

  یافته‌ها: کلیه پرسشنامه‌ها توسط دانشجویان تکمیل شد ( Response Rate = ۱۰۰% ). نگرش دانشجویان نسبت به حرفه و آموزش دندانپزشکی مورد بررسی قرار گرفت و نمره نگرش قبل و بعد از مواجهه با محیط بالینی به ترتیب ۵۷/۹۴ و ۵۴/۱۰۰ بود که این تفاوت با (۰۰۱/۰ P < ) معنی‌دار بود.

  نتیجه‌گیری: در این مطالعه، آثار مثبت مواجهه زودرس بالینی بر نگرش دانشجویان دندانپزشکی سال اول و دوم به حرفه و آموزش دندانپزشکی مشاهده شد و عوامل دموگرافیک روی نگرش دانشجویان اثر داشت و پیشنهاد می‌گردد که برگزاری دوره‌های مواجهه زودرس بالینی به عنوان بخشی از برنامه آموزشی دانشجویان دندانپزشکی در نظر گرفته شود.

سابقه و اهداف: عوامل مختلفی در انتخاب رشته دندانپزشکی توسط دانشجویان این رشته دخالت دارند. این عوامل در ایجاد علاقه و نگرش دانشجویان نسبت به رشته خویش مؤثر بوده و از عوامل موثر در کیفیت ارائه خدمات توسط آنان نیز می‌باشد. هدف از انجام این مطالعه تعیین توزیع فراوانی انگیزه‌های فردی، محیطی و حرفه‌ای انتخاب دندان‌پزشکی به عنوان رشته تحصیلی در بین دانشجویان جدیدالورود دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد و علوم پزشکی تهران بود.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی کلیه دانشجویان جدیدالورود رشته دندان‌پزشکی دو دانشگاه علوم پزشکی یزد و تهران شرکت داده شدند. برای جمع‌آوری داده‌های مورد نظر از پرسشنامه‌ای پایا و روا شامل اطلاعات دموگرافیک و سؤالاتی در مورد انگیزه‌های فردی، محیطی و حرفه‌ای ورود به رشته دندانپزشکی استفاده شد. داده‌های بدست آمده توسط نرم‌افزار آماری SPSS تحلیل شدند و از آزمون آماری  t-test برای مقایسه نتایج بدست آمده استفاده شد.

یافته‌ها: مهم‌ترین انگیزه‌های فردی، محیطی و حرفه‌ای دانشجویان جدیدالورود دانشگاه یزد بــه ترتیب رسیدن به آرزوی همیشگی، رتبه آزمــون سراسری و داشتن مطب مستقل بود، در حالی که در دانشجویان دانشگاه تهران مهم‌ترین انگیزه‌ به ترتیب آرزوی همیشگی فردی، اعتبار رشته در میان مردم و درآمد مناسب بود.

نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به دست آمده، به نظر می‌رسد که مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در انتخاب رشته دندان‌پزشکی برای دانشجویان جدیدالورود دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد و علوم پزشکی تهران در حیطه عوامل محیطی و حرفه‌ای بود و تأثیر زیاد عوامل حرفه‌‌ای نشان می‌‌دهد با اصلاح این عوامل، می‌‌توان ورود دانشجویان علاقه‌‌مند و با انگیزه به این حرفه را افزایش داد. 

  مقدمه : دستیابی به پیشرفت و خودکفایی، در گـرو پـرداختن بـه تحقیــق و پــژوهش هدفمنــد و ســرمایه‌گــذاری بــرروی پژوهشــگران و دانشــجویان دانشگاه‌هاست. مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط خودکارآمدی پژوهشی و عملکرد پژوهشی در دانشجویان و دستیاران دانشکده دندانپزشکی یزد در سال ۹۳-۱۳۹۲ انجام شد.

  روش‌بررسی: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، دانشجویان سال آخر دندانپزشکی عمومی و تخصصی دانشکده دندانپزشکی یزد جامعه پژوهش را تشکیل دادند. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه خودکارآمدی پژوهشی و عملکرد پژوهشی جمع‌آوری گردید. داده‌ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه ۱۶و آزمون‌های T-test و ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.

  نتایج: در مطالعه حاضر، ۸۰ دانشجو با میانگین سنی۶۷/۴ ± ۳۰/۲۷ سال شرکت داشتند. ۲۲ نفر(۵/۲۷%) از افراد شرکت کننده پسر و ۵۸ نفر(۵/۷۲%) دختر بودند. میانگین کلی خودکارآمدی پژوهشی ۶۲/۲۷ ± ۷۹/ ۱۵۹و میانگین نمره عملکرد پژوهشی افراد مورد بررسی ۳۷/۱۶ ± ۰۲/۱۱ بود. نتایج نشان داد. بین مقیاس کلی خودکارآمدی پژوهشی با عملکرد پژوهشی رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد(۳۱۵/۰= r ، ۰۰۴/۰ p-value= ). میانگین کلیه حیطه های خودکارآمدی پژوهشی بر حسب سن افراد مورد مطالعه(بجز در حیطه مهارت‌ها و تبحرها) اختلاف معنی‌دار آماری نداشت(۰۵/۰< p ). میانگین نمره عملکرد پژوهشی برحسب سن افراد اختلاف آماری معنی‌داری را نشان‌داد(۰۲۳/۰ p-value= ). اختلاف آماری معنی‌داری بین میانگین نمره کل و نمره حیطه‌های هفتگانه خودکارآمدی پژوهشی و عملکرد پژوهشی با جنسیت افراد مورد مطالعه مشاهده‌نشد(۰۵/۰< p ).

  نتیجه‌گیری: با توجه به همبستگی خودکارآمدی پژوهشی با عملکرد پژوهشی دانشجویان، آگاهی از سطح خودکارآمدی پژوهشی می‌تواند برنامه‌ریزی بهتر، جهت ارتقا آن و به دنبالش عملکرد پژوهشی را در پی داشته باشد.

چکیده:

مقدمه: پایش و ارزیابی، جز جدایی ناپذیر هر سیستم آموزشی می‌باشد. هدف از مطالعه حاضر، ارزیابی میزان دستیابی به اهداف آموزشی عملی بخش درمان ریشه فارغ‌التحصیلان دوره عمومی دانشکده دندانپزشکی یزد بود.

روش بررسی: در این مطالعه توصیفی مقطعی، ۴۵ نفر از فارغ‌التحصیلان سال‌های ۹۰-۱۳۸۵ که در استان یزد مشغول به کار بوده و در رشته‌های تخصصی به ادامه تحصیل نپرداخته بودند، شرکت کردند. کیفیت درمان‌های ریشه انجام داده برای دندان سانترال و مولر اول ماگزیلا توسط آنها، از نظر شاخص‌های طول، تقارب و دانسیتی پرکردگی کانال با مشاهده کلیشه‌های رادیوگرافی ارزیابی و ثبت گردید. داده‌ها در محیط نرم‌افزاری SPSS۱۷ وارد کامپیوتر شده و با استفاده از آزمون‌های Chi-squre و Fisher Exact test با حد معنی‌داری ۰۵/۰ (P-value < ۰۵/۰) آنالیز گردید.

نتایج: میانگین نمره کل عملی در کل جامعه مورد بررسی ۲۴/۴۰ از ۴۵ نمره (۴/۸۹% از کل نمره) بود. ارتباط آماری معنی‌داری بین تحقق اهداف آموزش و بازه زمانی (۳۱/۰P-value=)، سن (۵۳/۰P-value=)، جنس (۴۶/۰P-value=) و تأهل (۲۹/۰P-value=) دیده نشد.

نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه حاضر، نشان دهنده وضعیت مطلوب تحقق اهداف آموزشی عملی در بخش درمان ریشه دانشکده دندانپزشکی یزد می‌باشد.

مقدمه: ارزیابی بخشی جدایی­ناپذیر از فرایند مدیریت می­باشد که با توجه به حساسیت وظایف؛ در دانشگاه­های علوم پزشکی از اهمیت ویژه­ای برخوردار است. هدف مقاله حاضر، ارائه گزارشی از ارزیابی عملکرد دانشکده­های دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، می­باشد.

روش بررسی: فرایند ارزیابی عملکرد، از سال ۱۳۹۱ و با تشکیل دو تیم از کارشناسان خبره در حیطه­های مورد ارزیابی به منظور احصا شاخص­های عملکرد و تیمی از اساتید دارای تجربه و صاحب­نظر در این حیطه­ها تحت عنوان تیم ارزیابی عملکرد، آغاز گردید.  پس از احصا شاخص­های عملکرد توسط تیم کارشناسان خبره، در ۱۴ جلسه به روش بارش افکار بر اساس ضوابط و قوانین حاکم بر هر حوزه؛ و دریافت نظرات تیم ارزیابی عملکرد و روسای دانشگاه و نهایی شدن فرم ارزیابی و تصویب آن در هیات رییسه دانشگاه؛ فاز میدانی ارزیابی در سال­های ۱۳۹۲ و ۱۳۹۳، به روش خودارزیابی دانشکده­ها بر مبنای فرم­های نهایی، اجرا و نتایج آن با یکدیگر مقایسه شدند.

نتایج: بیشترین نمره نهایی ارزیابی (از ۱۰۰ نمره) در هر دو سال اجرای فرایند، مربوط به دانشکده بهداشت (۶۷,۵ و ۷۲) و کمترین نمره در هر دو سال مربوط به دانشکده داروسازی (۲۸.۶۰ و ۲۹.۲۵) بود. بیشترین پیشرفت نمره نهایی در سال دوم ارزیابی نسبت به سال اول، مربوط به دانشکده پیراپزشکی با ۲۱.۵۵ واحد نمره و کمترین آنها مربوط به دانشکده داروسازی با ۰.۶۵ واحد نمره بود..

نتیجه­ گیری: به طور کلی تمامی دانشکده­ها در فرایند ارزیابی، دارای رشد بودند. آگاهی مسئولین دانشکده­ها از نقاط ضعف و همچنین رقابت ایجاد شده بین دانشکده­ها برای کسب جایگاه بهتر، موجب تلاش برای بهبود وضعیت موجود شد.

بدون چکیده