سابقه و اهداف : آموزش یکی از اساسی‌ترین نیازهای جوامع بشری و از محورهای توسعه می‌باشد . این مطالعه با هدف مقایسه تأثیر روش تدریس مشارکتی مبتنی بر بحث گروهی و روش تدریس توضیحی مبتنی بر کنترل مستقیم، در پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان مراکز پیش دانشگاهی شهرهای بهشهر و نکا در سال89-90 انجام گرفت.

روش بررسی : این پژوهش بصورت نیمه تجربی انجام گردید . جهت اجرا از طرح پیش آزمون و پس آزمون و از بین تمامی مدارس پیش دانشگاهی شهرهای نکا و بهشهر تعداد 282 نفر دانش آموز برای گروه آزمایشی یک (تدریس توضیحی) و گروه آزمایشی دو (تدریس مشارکتی) به روش نمونه گیری تصادفی ساده (138 نفر گروه آزمایشی یک) و (144 نفر گروه آزمایشی دو) انتخاب گردیدند. روایی و پایایی پرسشنامه برابر75/ و پس از جمع آوری پرسشنامه‌ها از روش تی تست برای آزمون فرضیه‌ها استفاده گردید.

یافته‌ها : میانگین نمره قبل و بعد از تدریس در هردو روش متفاوت و معنی دار بوده، روش تدریس توضیحی نسبت به روش تدریس بحث گروهی، در پیشرفت تحصیلی این دانش آموزان، مؤثرتر بود.

نتیجه‌گیری : با وجود سیستم آموزشی و ارزشیابی فعلی تحصیلی، پیشرفت تحصیلی با روش تدریس توضیحی از نظر دانش آموزان مورد مطالعه مؤثرتر شمرده می شود. با توجه به برتری نظام آموزش مبتنی بر بحث گروهی به منظور تعمیق یادگیری، ارتقاء مهارت‌های ارتباطی و بین فردی و کار آمدی لازم است به این یافته مهم توجه شود که تا زمان ایجاد تحول در نظام آموزشی و به خصوص ارزشیابی، دانش آموزان از این روش آموزشی استقبال نخواهند کرد.